Οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει τα Χριστούγεννα με την ανεμελιά, με γιορτινά τραπέζια, με βόλτες, με ψώνια, με όμορφες οικογενειακές στιγμές και αισθήματα χαράς. Δυστυχώς, για κάποιους, οι γιορτινές αυτές μέρες έχουν μια «σκοτεινή» πλευρά, η οποία δεν είναι άλλη από την κατάθλιψη των Χριστουγέννων.
Οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν «εκτός του κλίματος», αισθάνονται δυστυχισμένοι και παράταιροι, βλέπουν τους υπόλοιπους να χαμογελούν και βυθίζονται στη θλίψη.
Το αρνητικό αυτό συναίσθημα δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί καθόλου, καθώς στις μέρες μας δεν είναι ένα σπάνιο φαινόμενο –το αντίθετο, θα λέγαμε.
Σύμφωνα δε με τους ειδικούς, την περίοδο των Χριστουγέννων καταγράφονται πενταπλάσια καταθλιπτικά φαινόμενα, σε σχέση με τις άλλες μέρες του χρόνου.
Σύνθετο φαινόμενο
Οι αιτίες για την κατάθλιψη των Χριστουγέννων είναι πολλές: Μπορεί να παίξουν ρόλο κοινωνικοί παράγοντες, οικονομικοί, ιατρικοί και βιολογικοί.
Πάντως, χωρίς ίχνος υπερβολής, θα μπορούσαμε να πούμε με ασφάλεια ότι σε ένα μεγάλο ποσοστό, το «μαύρο» αυτό συναίσθημα οφείλεται στον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Ασφαλώς, σε μεγάλο βαθμό οι άνθρωποι που νιώθουν δυσάρεστα στις γιορτές , έχουν ψυχολογικά προβλήματα που προϋπάρχουν. Όμως, η μοναξιά, σε συνδυασμό με τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί από την κοινωνία για αυτές τις μέρες, «ξεκλειδώνουν» ή επιδεινώνουν αυτή την κατάσταση.
Όταν για παράδειγμα, η κυρίαρχη λογική που έχει επικρατήσει, μας θέλει να επιδιδόμαστε αυτές τις μέρες σε κραιπάλες, σε μεγάλες αγορές , σε ταξίδια και σε διασκέδαση χωρίς όρια, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να τα κάνουν όλα αυτά, είτε γιατί είναι μόνοι τους, είτε γιατί δεν έχουν χρήματα είτε γιατί δεν είναι στον χαρακτήρα τους, νιώθουν μειονεκτικά.
Ένας άλλος παράγοντας είναι το έντονο άγχος που μπορεί να νιώσουμε αυτές τις μέρες, είτε γιατί έχουμε να ετοιμάσουμε ένα γιορτινό τραπέζι είτε γιατί πρέπει να ανταποκριθούμε σε πολλές κοινωνικές συναναστροφές. Ένας άνθρωπος που λόγω χαρακτήρα είναι ήπιων τόνων και δεν μπορεί την πολυκοσμία, δεν αποκλείεται να νιώσει άσχημα αυτές τις μέρες.
Ο χειμώνας παίζει ρόλο
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ορισμένοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την λεγόμενη Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα ή συμπτώματα κατάθλιψης.
Δεν είναι απίθανο, η εμφάνιση αυτής της διαταραχής να συμπέσει με τα Χριστούγεννα που στην χώρα μας είναι μια χειμωνιάτικη γιορτή.
Η διαταραχή αυτή οφείλεται στη μείωση της ηλικιακής ακτινοβολίας. Αυτό έχει σαν συνέπεια να μειώνονται τα επίπεδα τα επίπεδα της μελατονίνης και της σεροτονίνης, δυο ορμονών που επηρεάζουν άμεσα τη διάθεση.
Συνήθως οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτή την διαταραχή θέλουν να κοιμούνται πολλές ώρες, ο ύπνος τους είναι ακανόνιστος και έχουν προβλήματα παχυσαρκίας γιατί καταναλώνουν πολλούς υδατάνθρακες και γλυκά.
Βάλτε τις δικές σας προτεραιότητες
- Εάν νιώθετε ότι τα συμπτώματα είναι ασφυκτικά, θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν ειδικό. Σε κάθε περίπτωση, εάν αισθάνεστε άσχημα τις γιορτινές μέρες, είναι καιρός να βάλετε τις δικές σας προτεραιότητες, τα δικά σας «θέλω» και «πρέπει». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να πιεστείτε για να πάτε κάπου που δεν θέλετε, ούτε να διοργανώσετε μια γιορτή μόνο και μόνο επειδή «το επιβάλουν οι μέρες».
- Σίγουρα δεν χρειάζεται να ξοδέψετε μια περιουσία για να κάνετε τους άλλους ευτυχισμένους. Τις περισσότερες φορές αυτό που μετράει είναι η σκέψη και το σωστό …«μάρκετινγκ», δηλαδή ο τρόπος που θα προσφέρετε το δώρο.
- Μπορείτε να βάλετε το δικό σας πρόγραμμα, ανάλογα με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα σας. Για παράδειγμα, αν αισθάνεστε άσχημα με τα πολύβουα καταστήματα και τους πολυσύχναστους εμπορικούς δρόμους, μη διστάσετε να πάτε μια εκδρομή στη φύση.
- Το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να συνειδητοποιήσετε ότι η πραγματική ζωή δεν έχει καμία σχέση με τις διαφημίσεις και τις ταινίες. Μια βόλτα στο κέντρο της πρωτεύουσας, το οποίο κατακλύζεται από άστεγους, ζητιάνους και άλλους δυστυχισμένους ανθρώπους θα σας πείσει ότι η εικόνα της χαρούμενης οικογένειας που ανταλλάσσει δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο δεν είναι πάντοτε ο κανόνας.
- Aυτοi που νιώθουν μοναξιά, ας μη διστάσουν να απευθυνθούν σε ανθρώπους από το οικογενειακό τους περιβάλλον ή φίλους. Εάν, δεν μπορείτε να αντέξετε τα συναισθήματα σας, καλό θα είναι να μοιραστείτε το πρόβλημα σας με κάποιον άλλο. Η «εξομολόγηση» δρα απελευθερωτικά, αφήστε που μια δεύτερη γνώμη είναι πάντοτε πιο ψύχραιμη και αντικειμενική.
- Η αυξημένη έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής, όπως και μια διατροφή που μπορεί να ευνοήσει τη σύνθεση της βιταμίνης D.
Πηγές/βιβλιογραφία:
- Pjrek, E., Winkler, D., Stastny, J., Konstantinidis, A., Heiden, A. & Kasper, S. (2004). Bright light therapy in seasonal affective disorder – does it suffice?. European Neuropsychopharmacology, 14, 347 – 351.
- Rohan, K. J., Roecklein, K. A. & Haaga, D. A. F (2009). Biological And Psychological Mechanisms of Seasonal Affective Disorder: A Review and Integration. Current Psychiatry Reviews, 5, 37-43.
- American Psychiatric Association. (2011). Diagnostic and statistical manual of mental disorders(4th ed.). Washington, DC.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official
