ΦΥΤΡΑ - ΜΙΑ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΩΝ
Φύτρα - μία τεράστια πηγή ενέργειας, πρωτεϊνών και βιταμινών
Τελευταία ακούμε όλο και περισσότερα για τα φύτρα. Είναι πράγματι τόσο ωφέλημα; Μπορούμε να τα φτιάξουμε μόνοι μας; Είναι ασφαλής η κατανάλωση τους; Σε αυτά, και σε ακόμα περισσότερα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε απαντήσεις, με την μεγαλύτερη δυνατή εγκυρότητα.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Φύτρα ονομάζουμε τους νεαρούς βλαστούς που ξεφυτρώνουν από τους σπόρους για να δημιουργήσουν τα νέα φυτά. Ένας σπόρος μπορεί να «κοιμάται» για μήνες ή χρόνια, προτού δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να βλαστήσει. Απαραίτητος όρος για να συμβεί αυτό είναι το νερό.
Για όσο διάστημα ο σπόρος περιμένει να εκπληρώσει την αποστολή του, οι οι αναβολείς ενζύμων ελέγχουν το μεταβολισμό του για να μην αποσυντεθεί και χαλάσει. Όμως όταν ο σπόρος έρθει σε επαφή με το νερό, οι αναβολείς ενζύμων αδρανοποιούνται και τα ένζυμα αναλαμβάνουν δράση για να βοηθήσουν την ανάπτυξη του φυτού. Για την δημιουργία φύτρων δεν απαιτούνται χώμα και ήλιος.
Τα φύτρα έχουν μεγάλη βιολογική αξία
Περιέχουν αμινοξέα, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες και πρωτεΐνη. Κυριολεκτικά, πρόκειται για μια ζωντανή τροφή που συμπυκνώνει σε ένα τόσο δα βλασταράκι όλη τη δύναμη του φυτού και ακόμη περισσότερη. Τα οφέλη τους στον οργανισμό ποικίλουν, ανάλογα με την προέλευση τους. Κάθε σπόρος μπορεί να δημιουργήσει φύτρο, είτε μιλάμε για σιτηρά, για όσπρια, για ξηρούς καρπούς και για ψυχανθή λαχανικά.
Ως προς τη γεύση τους
Καλύπτουν όλα τα γούστα. Υπάρχουν για παράδειγμα φύτρα που είναι πιπεράτα, φύτρα που έχουν ελαφριά γεύση, φύτρα που είναι τρυφερά και φύτρα που είναι σκληρά. Ανάλογα με την γεύση και την υφή τους μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε σε σαλάτες, σε σούπες, ακόμα και σε ροφήματα. Για παράδειγμα, τα μαλακά φύτρα είναι πιο εύκολο να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες και σάντουιτς, γιατί μπορούν να καταναλωθούν ωμά.
Γνωστά εδώ και χιλιάδες χρόνια
Οι αρχαίοι Έλληνες αλλά και άλλοι λαοί όπως οι Ινδοί, οι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν τα φύτρα για θεραπευτικούς σκοπούς. Αναφορές στην χρήση τους υπάρχουν επίσης στην Βίβλο. Το 18ο αιώνα, που οι ναυτικοί αντιμετώπιζαν το σκορβούτο λόγω της έλλειψης της βιταμίνης C, ο Τζέιμς Κουκ έβαζε τους ναυτικούς του να καλλιεργούν φύτρα μέσα στο καράβι για να γλιτώσουν από αυτή την αρρώστια που σκορπούσε το θάνατο. Ωστόσο, μόνο τα τελευταία χρόνια τα φύτρα μπήκαν στο μικροσκόπιο των δυτικών επιστημόνων.
Αυτό που θα λέγαμε ότι κάνει τη διαφορά είναι ότι τα φύτρα συνεχίζουν να αναπτύσσονται, άρα αυξάνεται η θρεπτική τους αξία. Εξ ου και τα αποκαλούμε ζωντανή τροφή όπως προαναφέραμε. Ενώ περιέχουν ακόμη πιο πλούσια θρεπτικά συστατικά σε σχέση με τους σπόρους.
Η λειτουργία τους
Περιγράφοντας όσο πιο απλά γίνεται τη λειτουργία τους θα λέγαμε πως οι σπόροι είναι μια αποθήκη ενέργειας. Μετά την ενεργοποίηση του σπόρου εκτελούνται χημικές διαδικασίες που ενισχύουν την ποιότητα των πρωτεϊνών, των βιταμινών και των άλλων θρεπτικών στοιχείων, προκειμένου να μπορέσει να δημιουργηθεί το φυτό. Έχει υπολογιστεί ότι τα φύτρα σιταριού περιέχουν έως και 600 φορές περισσότερη βιταμίνη Ε σε σχέση με τον ίδιο τον σπόρο.
Με την βλάστηση αυξάνονται τα ένζυμα που περιέχει ο καρπός, γεγονός που με τη σειρά του έχει πολλαπλά οφέλη στον οργανισμό που θα καταναλώσει τα φύτρα. Με το χρόνο μειώνεται η δυνατότητα του ανθρώπου να παράγει ένζυμα, κάτι που είναι και η βασική αιτία της γήρανσης. Η απώλεια των ενζύμων του σώματος μειώνει τις ζωτικές λειτουργίες των κυττάρων και την δυνατότητα τους να αναπαράγονται. Επιπλέον, καθιστά τα κύτταρα πιο ευάλωτα στις βλάβες που τους προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες. Όμως, ευτυχώς για εμάς, τα ένζυμα από τις τροφές που έχουν βλαστήσει μπορούν να αντικαταστήσουν αυτά που το σώμα δεν παράγει πλέον.
Τι περιέχουν ειδικότερα
Τα φύτρα περιέχουν καλά λιπαρά και μπορούν να κατεβάσουν την κακή χοληστερίνη. Tα φύτρα του ηλιόσπορου, του σιταριού και των δημητριακών βελτιώνουν την ζωή των ανθρώπων που πάσχουν από διαβήτη. Σύμφωνα δε με έρευνες σε ζώα, συμβάλουν στην αντιμετώπιση της αρτηριοσκλήρωσης και καρδιακών προβλημάτων. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι αντιμετωπίζουν την οστεοπόρωση και βοηθούν να γίνει ανώδυνη η εμμηνόπαυση.
Έρευνες που έγιναν στο Πανεπιστήμιο «John Hopkins» αποκάλυψαν ότι τα ένζυμα που αναπτύσσονται στα φύτρα του μπρόκολου εμποδίζουν τα κύτταρα να μεταλλαχτούν σε καρκινικά. Ούτως ή άλλως, η μεγάλη περιεκτικότητα των φύτρων σε αντιοξειδωτικές ουσίες έχει αντικαρκινική δράση, από τη στιγμή που καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες και την χρόνια φλεγμονή.
Το καλό με τα φύτρα είναι ότι μπορούν να καλλιεργηθούν όλο το χρόνο, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, αφού δεν χρειάζονται χώμα και ήλιο, όπως προαναφέραμε.
Επιλέξτε τους κατάλληλους σπόρους και φτιάξτε τα δικά σας
Για να δημιουργήσετε φύτρα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορους σπόρους. Πολλή μεγάλη βιολογική αξία έχουν οι σπόροι άλφα άλφα (τριφύλλι), καθώς περιέχουν πολλές πρωτεΐνες, σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες. Τα φύτρα από σπόρους άλφα άλφα έχουν περισσότερη χλωροφύλλη από το σπανάκι, το λάχανο και το μαϊντανό και μειώνουν την χοληστερίνη και τα λίπη. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε μία μίξη σπόρων αλφά άλφα, κίτρινου σιναπιού και μοσχοσίταρου.
Θα πρέπει, πάντως, να αποφύγετε την κατανάλωση φύτρων από σπόρους σολανίδων (ντομάτα, πατάτα), γιατί περιέχουν σολανίνη που είναι τοξική ουσία.
Η διαδικασία για να κάνουμε τους σπόρους φύτρα είναι αρκετά εύκολη. Το μόνο που κάνουμε είναι να αφήσουμε τους σπόρους να μουσκέψουν για μερικές ημέρες (ανάλογα με τον σπόρο) μέσα σε ένα μπολ. Καλό είναι δύο φορές την ημέρα να ξεπλένουμε τους σπόρους και να αλλάζουμε το νερό. Όταν φυτρώσουν οι σπόροι, διατηρούνται για 3 – 4 μέρες στο ψυγείο.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η κατανάλωση φύτρων δεν είναι 100% ασφαλής γιατί μπορεί να περιέχουν κάποιο βακτήριο. Γι´ αυτό χρειάζεται να ξεπλένουμε καλά τους σπόρους και να αλλάζουμε το νερό κατά την διαδικασία που γεννιούνται τα φύτρα. Ο βρασμός των φύτρων σκοτώνει όλα τα βακτήρια, όμως, ταυτόχρονα περιορίζει τα θρεπτικά συστατικά τους. Γι´ αυτό, αν θέλετε να τα φάτε ωμά, καλό είναι να επιλέξετε συσκευασμένους σπόρους από πιστοποιημένες εταιρείες. Οι σπόροι πρέπει να προέρχονται από βιολογικές καλλιέργειες, στις οποίες δεν χρησιμοποιούνται χημικά. Επιπλέον, χρειάζεται να είναι ακατέργαστοι και να αποφεύγονται οι πολυκαιρισμένοι σπόροι.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official
