ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ ΚΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ
Οι ιστορικές ρίζες των βοτάνων και η αξία τους σήμερα
Ως βότανα ορίζονται όλα τα φυτά που μπορεί να χρησιμοποιηθούν είτε στην μαγειρική είτε στην ιατρική. Διαθέτουν δραστικές ουσίες οι οποίες κατά την λήψη τους από ζώντες οργανισμούς, παρουσιάζουν την ιδιότητα του φαρμάκου.
Μπορεί να είναι άνθη, καρποί φλοιοί, ρίζες ή φύλλα φυτών και δέντρων. Τα βότανα ήταν τα πρώτα φάρμακα που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος.
Η μελέτη και η έρευνα γύρω από αυτά χάνεται στο πέρασμα των αιώνων. Ιδιαίτερη πρόοδο παρουσίασαν όμως κατά τους αρχαίους ελληνικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Τότε χρησιμοποιούνταν για να θεραπεύονται ασθενείς ή για να ανακουφίζονται από διάφορες επώδυνες καταστάσεις.
Ο Ιπποκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης και πολλοί άλλοι ήταν από τους μεγαλύτερους μελετητές τους.
Ο πατέρας της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, κατέγραψε περίπου 400 είδη βοτάνων των οποίων η χρήση τους ήταν γνωστή κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. Αργότερα ο Διοσκουρίδης τον 1ο αιώνα μ.Χ. ανέφερε 600 φυτά που χρησιμοποιούνταν ως φάρμακα.
Τα κυριότερα μέρη των φυτών που χρησιμοποιούνταν για θεραπευτικούς σκοπούς στην αρχαία Ελλάδα ήταν τα άνθη, οι καρποί, οι ρίζες και τα φύλλα. Λόγω, προφανώς, της έλλειψης τεχνολογικών μέσων που υπάρχουν σήμερα, οι άνθρωποι τότε υπέβαλλαν αυτά τα μέρη των βοτάνων σε απλοϊκές επεξεργασίες. Ενδεικτικά, τα αναμειγνύαν με άλλες ουσίες (πχ το μέλι), τα έβραζαν σε νερό ή κρασί, τα κονιοποιούσαν , τα ξέραιναν ή τα πολτοποιούσαν.
Έχει μάλιστα ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι ένας από τους τρόπους που αντιλαμβανόντουσαν τις ιδιότητες των βοτάνων ήταν η παρατήρηση των επιλογών των ζώων στη φύση. Δηλαδή, παρατηρούσαν τι φυτό επέλεγαν ενστικτωδώς τα πληγωμένα για παράδειγμα ζώα ή ζώα όπως τα φίδια, τα οποία πιστεύονταν ότι είχαν «δαιμονικές» δυνάμεις. Κάπως έτσι προέκυψε κι ο μύθος για τον μάντης Πολύιδο, που ανέστησε τον μινωίδη Γλαύκο με βότανο το οποίο πήρε από τα φίδια.
Πέραν όμως από τους μύθους που έζωναν τα διάφορα «βοτάνια», αποτελεί αντικειμενικό γεγονός ότι τα βότανα αποτέλεσαν για πολλά χρόνια το μόνο όπλο του ανθρώπου για να αντιμετωπίσει τον πόνο. Κάθε πολιτισμός μάλιστα είχε μία βασική θεραπευτική χλωρίδα από την οποία επέλεγε τα ιάματά της. Αυτό το εύρος των φυτών ποικίλλει φυσικά από περιοχή σε περιοχή, ανάλογα με το τοπικό σύστημα.
Η ελληνική γη είναι πλούσια σε βότανα και διαθέτει μεγάλη ποικιλία. Ακόμα και σήμερα σε πολλές περιοχές χρησιμοποιούν διάφορα φυτά σαν γιατροσόφι (και όχι μόνο) για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων.
Η βοτανολογία, κατ’ επέκταση, είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των βοτάνων, και τη χρήση τους για θεραπευτικούς σκοπούς. Έχει ενδιαφέρον ακόμα το γεγονός ότι πολλά από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα έχουν σαν βάση τις ουσίες κάποιων βοτάνων.
Τα βότανα και οι ουσίες που περιέχουν είναι αντικείμενα επιστημονικών μελετών, οι οποίες μάλιστα επιβεβαιώνουν πολλές από τις θεραπευτικές ιδιότητες τις οποίες του απέδιδαν εμπειρικά στο παρελθόν.
Η συνετή χρήση, η σωστή επιλογή του βοτάνου και η κατάλληλη επεξεργασία του είναι τα αναγκαία βήματα για να βάλουμε στη ζωή μας τον «μαγικό» κόσμο των βοτάνων.
Κι από το site αυτό δεσμευόμαστε για την εγκυρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών που δίνονται και θα δίνονται σχετικά.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc c. Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official
