Τα τελευταία χρόνια η γιόγκα έχει καταφέρει να διαδοθεί στη χώρα μας ως μια πρακτική και μια φιλοσοφία που εξασφαλίζει ευεξία. Πλάι στη γιόγκα ως μέθοδο εκγύμνασης και στάση ζωής, αρχίζει να κερδίζει έδαφος ένα άλλο παρακλάδι της, το οποίο ονομάζουμε θεραπευτική γιόγκα.
Στα πλαίσια της διάδοσης των υπηρεσιών ολιστικής υγείας, η θεραπευτική γιόγκα βρίσκει τη θέση της στα συμπληρωματικά εργαλεία του ιατρικού κλάδου. Mε την έννοια της θεραπευτικής γιόγκα, εννοούμε την αξιοποίηση των στάσεων και της πρακτικής της γιόγκα για να θεραπεύσουμε ή να προλάβουμε ένα πρόβλημα υγείας.
Η θεραπευτική γιόγκα παρέχει ολιστική θεραπεία, γιατί αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως μια ενότητα σώματος, πνεύματος και νου. Άλλωστε, η λέξη γιόγκα αυτό ακριβώς σημαίνει, το δέσιμο, τη ζεύξη και τελικά την αρμονική ένωση όλων των στοιχείων που συγκροτούν την προσωπικότητα μας.
Ο υψηλότερος στόχος της θεραπευτικής γιόγκα είναι ο ασκούμενος να οδηγηθεί εξατομικευμένα σε βαθύτερη επίγνωση, μεγαλύτερη κατανόηση και δράση προς την κατεύθυνση της συνεχούς φροντίδας του.
Η χρησιμοποίηση της γιόγκα για θεραπευτικούς σκοπούς δεν είναι κάτι καινούργιο, αφού στην Ινδία αποτελεί μια παράδοση που χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Τα «εργαλεία» της γιόγκα
Τα προγράμματα της θεραπευτικής γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν σε κινητικά και μυοσκελετικά προβλήματα, νευρομυικές παθήσεις, αυτοάνοσα νοσήματα, άσθμα, ψυχολογικά προβλήματα, αϋπνία, κ.α.
Η γιόγκα μπορεί να δράσει θεραπευτικά, αλλά και προληπτικά. Βεβαίως, κάθε είδος γιόγκα είναι θεραπευτικό. Όμως, η βασική διαφορά της θεραπευτικής γιόγκα σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη είναι ότι μπορεί να προσαρμοστεί στις ιδιαίτερες ανάγκες του ασθενή.
Η επιτυχία της θεραπευτικής γιόγκα οφείλεται στο γεγονός ότι αντιμετωπίζει εξατομικευμένα κάθε άνθρωπο. Δηλαδή, για την κατάρτιση της θεραπευτικής στρατηγικής λαμβάνει υπόψη την διαφορετική ιδιοσυγκρασία, τις ιδιαιτερότητες, τα συμπτώματα και τα αίτια της πάθησης. Μην ξεχνάμε πως κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός από τους υπόλοιπους.
Για παράδειγμα ο πόνος στη μέση συνήθως είναι το σύμπτωμα κάποιας μηχανικής βλάβης που σχετίζεται με τη στάση του σώματος, αλλά και αρνητικών εσωτερικών συναισθημάτων. Έτσι, η θεραπευτική γιόγκα μπορεί να επανεκπαιδεύσει ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα, να το ευθυγραμμίσει, να το «προγραμματίσει» να δουλεύει σωστά. Ταυτόχρονα, όμως, θα βοηθήσει να ανακαλύψουμε τις βαθύτερες αιτίες για αυτό το πρόβλημα και να απομακρύνουμε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα.
Τα εργαλεία που έχει στον κατοχή του ο θεραπευτής είναι οι στάσεις του σώματος (asanas), οι αναπνευστικές τεχνικές (pranayamas), οι τεχνικές συγκέντρωσης και διαλογισμού, οι ύμνοι και οι ήχοι (mantras και mudras), οι θεραπευτικές χειρονομίες που διευκολύνουν το ενεργειακό σύστημα, καθώς και μια ποικιλία εξατομικευμένων τεχνικών χαλάρωσης.
Βοηθάει το σύνολο του οργανισμού
Ο θεραπευτής πρώτα θα ενημερωθεί για τον τρόπο ζωής και τα προβλήματα που απορρέουν από αυτόν. Στη συνέχεια, αφού αξιολογήσει την κατάσταση, θα σας προτείνει εντελώς εξατομικευμένα συγκεκριμένες στάσεις και θεραπευτικές κινήσεις, αναπνευστικές ασκήσεις, εργαλεία συγκέντρωσης και διαλογισμού.
Η αρμονική αξιοποίηση όλων αυτών των εργαλείων μπορεί να επενεργήσει θετικά σε όλα τα συστήματα του οργανισμού, όχι μόνο στο μυικό. Είναι λάθος να θεωρούμε ότι η θεραπευτική γιόγκα είναι μόνο οι σωματικές ασκήσεις (asanas). Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, αρκετοί γιατροί συστήνουν τη γιόγκα για την αντιμετώπιση ψυχικών προβλημάτων (χρόνιο στρες, κατάθλιψη, κ.λπ.).
Μην ξεχνάμε ότι το άγχος ευθύνεται για δεκάδες παθήσεις και επηρεάζει δυσμενώς το ανοσοποιητικό σύστημα. Πλήθος επιστημονικών ερευνών έχουν αποδείξει ότι η γιόγκα και ο διαλογισμός μπορούν να καταστείλουν το συναίσθημα του άγχους, επενεργώντας στον σχετικό μηχανισμό που προκαλεί το στρες.
Τα εργαλεία της γιόγκα καταστέλλουν τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για το φόβο, την επιθετικότητα και την οργή. Αντίθετα, ενισχύουν τα κέντρα του εγκεφάλου που δημιουργούν συναισθήματα ευχαρίστησης. Αυτό επιφέρει λιγότερο άγχος, αλλά και χαμηλότερο καρδιακό ρυθμό, ρυθμό αναπνοής και πίεση.
Φυσικά, το πρώτο και πιο εμφανές όφελος που έχει η γιόγκα είναι η αύξηση της ευελιξίας. Η συνεχιζόμενη πρακτική, οδηγεί σε σταδιακή χαλάρωση των μυών και των συνδετικών ιστών που περιβάλλουν τα οστά και τους αρθρώσεις. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που η θεραπευτική γιόγκα μπορεί να μειώσει τον πόνο, ιδίως για τους ηλικιωμένους.
Μια άλλη πλευρά είναι ότι η γιόγκα βοηθάει στην ενίσχυση ή την διατήρηση της μυϊκής μάζας. Με αυτό τον τρόπο δρα προληπτικά απέναντι σε καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα, η οστεοπόρωση και ο πόνος στην πλάτη.
Η ευεργετική δράση της γιόγκα αφορά κάθε κυτταρική δομή του σώματος. Για παράδειγμα, η αύξηση της ροής του αίματος που προκαλεί, απελευθερώνει περισσότερο οξυγόνο στα κύτταρα. Συνεπώς, ενισχύει την κυτταρική λειτουργία. Το ξεμπλοκάρισμα δε της ενέργειας, δημιουργεί ευεξία και ισορροπία.
Bιβλιογραφία:
Arora S, Bhattacharjee J., (2008), Modulation of immune response in stress by yoga. Int J Yoga. 2008;1:45–55. Pubmed.gov, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21829284.
Collins C., (1998), Yoga: Intuition, preventive medicine, and treatment, Pubmed.gov, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9773368.
Raub JA. (2002), Psychophysiologic effects of hatha yoga on musculoskeletal and cardiopulmonary function: A literature review. J Altern Complement Med. 2002;8:797–812, Pubmed.gov, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12614533
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official