Το άγχος είναι ένα δυσάρεστο αίσθημα που ξεκινάει από το μυαλό, αλλά επηρεάζει και το σώμα. Καθόλου τυχαία, στην επιστημονική κοινότητα υπάρχει η έννοια των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων.
Πολλοί άνθρωποι βασανίζονται από χρόνιους πόνους, χωρίς να μπορούν να ανακαλύψουν την αιτία τους. Είναι πολύ συνηθισμένο να επισκέπτονται τον γιατρό, να υποβάλλονται σε δεκάδες διαγνωστικές εξετάσεις και τελικά να φεύγουν άπραγοι.
Ασφαλώς υπάρχουν περιπτώσεις «κατά φαντασία ασθενών», δηλαδή, ανθρώπων που πάσχουν από την ψυχική νόσο της υποχονδρίασης.
Όμως, αρκετοί είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν χρόνιους πόνους, ως αντανάκλαση του έντονου στρες που βιώνουν. Άλλωστε, πολλές ψυχοπαθολογικές καταστάσεις ή συναισθηματικά προβλήματα αφήνουν τη «σφραγίδα» τους στο σώμα.
Τι είναι ο πόνος
Ο πόνος είναι ένα είδος συναγερμού που μας προειδοποιεί ότι κάθε δεν πάει καλά στο σώμα ή μας προστατεύει για να μην πάθουμε μεγαλύτερη ζημιά.
Για παράδειγμα, εάν κάποιο σημείο του σώματος μας πλησιάσει σε φωτιά, το σήμα του πόνου θα μεταφερθεί στον εγκέφαλο, και έτσι θα απομακρυνθούμε από τις φλόγες.
Ο χρόνιος πόνος που οφείλεται στο άγχος είναι κάτι ενοχλητικό. Ο οργανισμός μας βρίσκεται μονίμως σε συναγερμό, απελευθερώνοντας τις αντίστοιχες ορμόνες. Αυτό με τη σειρά του, εντείνει το άγχος και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο.
Αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι αυτοί που είναι αγχωμένοι, συστέλλουν χωρίς να το θέλουν τους μυς τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κράμπες.
Βέβαια, ακόμα και αυτού του είδους ο πόνος είναι χρήσιμος, καθώς αποτελεί ένα σήμα ότι κάτι δεν πάει καλά στην ψυχολογική μας ισορροπία.
Το κακό είναι ότι τις περισσότερες φορές δυσκολευόμαστε να αποκωδικοποιήσουμε αυτά τα σήματα.
Τα σημεία του σώματος που υποφέρουν
- Το πεπτικό σύστημα είναι ένα από τα πρώτα σημεία του σώματος που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας του άγχους. Οι κράμπες στο στομάχι, το φούσκωμα, τα αέρια είναι μερικά από τα συμπτώματα.
- Οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες βασανίζουν πολλούς ανθρώπους που νιώθουν άγχος. Σίγουρα θα σας έχει τύχει να νιώθετε ότι το κεφάλι σας θα «σπάσει» μετά από μια περίοδο έντονου άγχους.
- Ο πόνος στο στήθος δεν είναι πάντοτε ένδειξη καρδιακού προβλήματος. Πιθανόν να οφείλεται στο άγχος ή σε κρίση πανικού.
- Οι ώμοι είναι ένα άλλο σημείο του σώματος που υποφέρει από το άγχος. Οι σφιγμένοι ώμοι είναι χαρακτηριστικό δείγμα ότι βιώνουμε έντονο στρες.
- Στον αυχένα συγκεντρώνονται τα αρνητικά συναισθήματα. Το αυχενικό σύνδρομο δεν υποδηλώνει πάντα μια πάθηση, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να υποκρύπτει μια ψυχολογική σύγκρουση του ατόμου.
- Ο πόνος χαμηλά στη μέση είναι ένα πολύ συνηθισμένο σύμπτωμα του άγχους. Η μυική σύσπαση που συνοδεύει το άγχος, έχει ως αποτέλεσμα να πιέζονται τα νεύρα που περνάνε μέσα από τις οπές της σπονδυλικής στήλης.
- Οι γοφοί είναι ένα σημείο που συγκεντρώνει την ένταση. Γενικά το κάτω μέρος του σώματός, ειδικά οι γοφοί, αποθηκεύουν κάθε ένταση που νιώθουμε.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα νιώσετε κάποιον από αυτούς τους πόνους, θα πρέπει να σκεφτείτε μήπως ήρθε η ώρα να αλλάξετε κάτι στη ζωή σας...
Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης
Ένα μείγμα λύσεων για να βγείτε από το αδιέξοδο του άγχους περιλαμβάνει φυσικά προτάσεις για τις διατροφικές σας συνήθειες, αλλά και άλλους παράγοντες εξωτερικούς που μπορείτε να προσαρμόσετε στη ζωή σας. Ειδικότερα:
1. Βάλτε τα ωμέγα λιπαρά οξέα στη ζωή σας. Πρόκειται για ένα συστατικό που υπάρχει στα λιπαρά ψάρια, τα καρύδια και το λιναρόσπορο, το οποίο μειώνει τα συμπτώματα διαταραχών άγχους και μειώνει τα επίπεδα ορμονών του στρες.
Η λυσίνη είναι ένα ακόμα συστατικό που βρίσκεται σε τροφές (κρέας, ψάρια, φασόλια) και έχει αποδειχτεί ότι συμβάλλει στη μείωση των συμπτωμάτων του άγχους. Λαμβάνεται ακόμα και με τη μορφή συμπληρωμάτων.
Τα δημητριακά ολικής άλεσης συμβάλλουν επίσης στην ηρεμία μας και στη βελτίωση της διάθεσης. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β που βρίσκονται στο αβοκάντο, το αυγό και το κρέας συμβάλλουν κι αυτές στην καλή διάθεση.
Παράλληλα, εάν υποφέρετε από το άγχος, σίγουρα θα πρέπει απομακρύνετε την καφεΐνη από τις καθημερινές συνήθειες, ενώ τα πρόσθετα σάκχαρα και το αλκοόλ είναι εξίσου επιβλαβή. Μελέτες δείχνουν ότι τα προβλήματα στο πεπτικό μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα συμπτώματα διαταραχών άγχους. Γι' αυτό αποφεύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα κορεσμένα λιπαρά και τα τηγανητά.
2. Ένα χαλαρωτικό μπάνιο, όσο δύσκολο κι αν είναι να το κατορθώσουμε πολλές φορές, είναι πάντα ιδιαίτερα χαλαρωτικό. Το ζεστό νερό σε συνδυασμό με άλατα που περιέχουν κατά προτίμηση θειικό μαγνήσιο, απομακρύνει το άγχος μειώνοντας την αρτηριακή πίεση. Για μία ακόμα πιο αποτελεσματική εμπειρία προσθέστε αιθέρια έλαια λεβάντας ή βανίλιας εάν προτιμάτε.
Το μασάζ επίσης με έλαιο λεβάντας συμβάλλει στην μείωση της συστολικής πίεσης. Δεν είναι τυχαίο ότι άνθρωποι που έκαναν μασάζ χρησιμοποιώντας αυτό το έλαιο φάνηκαν σε έρευνα πιο αισιόδοξοι και λιγότερο ανήσυχοι.
3. Ποιος δεν γνωρίζει για τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου... Η έκθεση μας για μόλις δεκαπέντε λεπτά τη μέρα είναι ο καλύτερος τρόπος να αυξήσουμε τα επίπεδα βιταμίνης D που μειώνει τα συμπτώματα αγχωδών διαταραχών και κατάθλιψης.
Και, τέλος, η άσκηση αποτελεί ένα ακόμα κλειδί στη διέξοδό μας από το στρες και τα συμπτώματά του. Οι μελέτες δείχνουν ότι 20 λεπτά καθημερινής άσκησης αρκούν. Τα νευρικά κυκλώματα του οργανισμού μας που ελέγχουν τη γνωστική λειτουργία και τη διάθεση επηρεάζονται θετικά κατά την άσκηση.
Βιβλιογράφια/πηγές:
Jeff C. Huffman, Mark H. Pollack et al, (2002), Panic Disorder and Chest Pain: Mechanisms, Morbidity and Management, NCBI, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC181226/.
Matthew J. Bair, Jingwei Wu et al, (2008), Association of Depression and Anxiety Alone and in Combination with Chronic Musculoskeletal Pain in Primary Care Patients, Sahlgrenska Akademin Institutionen for Medicin, https://www.medicine.gu.se/digitalAssets/1453/1453426_assocation-ofdepression_bair.pdf.
Murray J. McAllister, (2015), Anxiety, Institute for Chronic Pain, http://www.instituteforchronicpain.org/understanding-chronic-pain/complications/anxiety