Αν και σαν όρος, η θετική ψυχολογία, συναντάται σε διάφορα πλαίσια, αποτελεί ωστόσο ένα ξεχωριστό πεδίο στην επιστήμη της Ψυχολογίας, επίσημα από το 1998.
Η ανάγκη για ειδική μελέτη, έρευνα και εφαρμογή συμπερασμάτων γύρω από τους παράγοντες που βελτιώνουν την ψυχολογία των ανθρώπων ξεχωριστά αλλά και ομαδικά (ως κοινωνία) ώθησε τους ιδρυτές Mihaly Csikszentmihalyi, Christopher Peterson, Barbara Fredrickson και Martin Seligman στη δημιουργία της Θετικής Ψυχολογίας.
Σε τι διαφέρει από την συμβατική Ψυχολογία;
Οι επιστήμονες αυτοί εκτίμησαν ότι έπρεπε να διαφοροποιηθούν από τη κλασσική Ψυχολογία που έβαζε στο επίκεντρο την ψυχανάλυση και τον ψυχολογικό συμπεριφερισμό, οι οποίες, ως μέθοδοι δίνουν έμφαση στην αρνητική, ακατάλληλη συμπεριφορά και τρόπο σκέψης, καθώς και στη νοητική ασθένεια.
Αντίθετα, η οπτική των επιστημόνων αυτών βάζει στο επίκεντρο την ευτυχία, το ευ ζην, την θετικότητα στη ζωή, και εξετάζει ενδελεχώς τον κάθε παράγοντα που συνεισφέρει σ’ αυτούς τους στόχους.
Ορισμός
Κατά τους ίδιους τους εμπνευστές του πεδίου αυτού της Ψυχολογίας ως Θετική Ψυχολογία ορίζεται ως “… η επιστημονική μελέτη της θετικής λειτουργίας και ανάπτυξης του ανθρώπου σε πολλαπλά επίπεδα, τα οποία περιλαμβάνουν βιολογικούς, προσωπικούς, κοινωνικούς, θεσμικούς, πολιτιστικούς και παγκόσμιους παράγοντες της ζωής”.
Η επιδίωξη του πεδίου αυτού δεν είναι φυσικά η παραγνώριση της συμβατικής Ψυχολογίας και των αρχών που την διέπουν, αλλά με έμφαση σ’ αυτά που συμβάλλουν στην θετική ανάπτυξη του ανθρώπου, η Θετική Ψυχολογία επιχειρεί να ισορροπήσει τις προσεγγίσεις που επικεντρώνουν αποκλειστικά στην ψυχολογική ανωμαλία, και να διευρύνει το πεδίο μέσα στο οποίο μπορεί να λυθεί ένα πρόβλημα ή ο συνδυασμός τους.
Που επικεντρώνει η Θετική Ψυχολογία;
Η Θετική Ψυχολογία βάζει μπροστά εκείνα που ο άνθρωπος σχεδιάζει ή προσδοκά για το μέλλον του, κι όχι τόσο εκείνα που μπορεί να τον καθόρισαν στο παρελθόν του. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι αυτή η αλλαγή στον χρονικό προσανατολισμό που εισάγει η Θετική Ψυχολογία μπορεί να έχει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη της προσωπικής ευτυχίας στο παρόν.
Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται η αποδοχή του παρελθόντος, ενθουσιασμός και αισιοδοξία για το μέλλον, αλλά και μια αίσθηση χαράς και ικανοποίησης για το παρόν.
Η έρευνα και η παρέμβαση της Θετικής Ψυχολογίας στηρίζεται σε τέσσερις αρχές που έχουν να κάνουν με τις θετικές εμπειρίες, την ενίσχυση των θετικών στοιχείων του χαρακτήρα του ανθρώπου, τις θετικές σχέσεις και θετικά συστήματα κοινωνικής δικτύωσης.
Πρόκειται για έναν κλάδο που διαρκώς αναπτύσσεται, διευρύνει τα πεδία ενδιαφέροντός του και επιχειρεί να φέρει λύσεις σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, μακριά από δογματισμούς και ‘φορμουλαρισμένες’ μεθόδους. ‘Η χαρούμενη ζωή είναι μια ατομική δημιουργία που δε μπορεί να αντιγραφεί από μια συνταγή’, λέει σε μία αποστροφή του ο Μ. Csikszentmihalyi, εξηγώντας με δυο λέξεις την λογική που διέπει τη Θετική Ψυχολογία.
Με δυο λόγια
Οι κοινωνικοί μας δεσμοί, με την οικογένειά μας, τον ή την σύντροφό μας, τους φίλους, οι σχέσεις μας στο χώρο εργασίας ή σε άλλα ομαδικά περιβάλλοντα, καθώς και η φυσική άσκηση και ο διαλογισμός είναι από τα κυριότερα μέσα που μπορούν να μας εξασφαλίσουν την προσωπική και γενικότερη ευτυχία, σύμφωνα με τις αρχές της Θετικής Ψυχολογίας.
Σε έναν κόσμο λοιπόν που οι καθημερινές αγωνίες και τα προβλήματα στον έναν ή στον άλλον βαθμό δεν ‘λυπούνται’ κανένα σπίτι, η Θετική Ψυχολογία έχει κάτι να πει, για έναν κόσμο που θα πρέπει να διεκδικεί και να μαθαίνει για να απολαμβάνει την ευτυχία του.
Γράφει η Dr Angel,
Αγγελική Κοσκερίδου
Holistic Doctor – Counseling Psychotherapist
Doctor of Naturopathic Medicine
MSc Health Psychology
insta: dr_aggelikikoskeridou_official
